ABD’ye ihracat yapan ülkeler için getirilen yeni gümrük tarifelerinin duyurulması, Başkan Donald Trump tarafından imzalanan kararnameyle resmiyet kazandı. Toplamda 68 ülke ve 27 üyeli Avrupa Birliği’nin (AB) bulunduğu listede, vergi oranları yüzde 15 ile yüzde 41 arasında değişiklik gösteriyor. Listede yer almayan ülkelere ise yüzde 10 gümrük vergisi uygulanması kararlaştırıldı. Türkiye, Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı önceki listede yüzde 10 ile alt sınırdan vergiye tabi tutulurken, yeni listede yüzde 15 vergi uygulanacak ülkeler arasında yer aldı.
2 Nisan’dan itibaren Türkiye ve birçok ülke, ABD ile müzakerelerde bulunarak, gümrük vergilerinin kaldırılması ya da azaltılması yönünde çaba sarf etti. Türkiye’nin o dönemde alt sınırdan vergiye tabi tutulması, Ticaret Bakanı Ömer Bolat tarafından “kötünün iyisi” olarak yorumlanmıştı. Bolat, 2024’te ticaret açığının 2,4 milyar dolar ile ABD lehine olduğuna dikkat çekerek, açıklanan verginin kaldırılması adına Washington ile müzakere yürütmek istediklerini belirtmişti.
Yeni Vergi Tarifeleri ve Müzakereler
Trump’ın 31 Temmuz tarihli kararnamesinde duyurulan yeni vergi tarifeleri bir hafta sonra yürürlüğe girecek. Trump yönetimi, yeni müzakerelere açık kapı bırakmak adına böyle bir yol izlediği tahmin ediliyor. İngiltere dahil bazı ülkeler ve AB, Trump’ın daha önce son gün olarak belirlediği 1 Ağustos’tan önce ABD ile ticaret anlaşmasına varmıştı.
Öne Çıkan Vergi Oranları
En yüksek vergi Suriye’ye uygulanacak. Beyaz Saray, ABD aleyhine ve “adaletsiz” olduğunu savunduğu ticaret uygulamalarını değiştirmek isteyen Trump’ın imzaladığı kararnameyle duyurulan vergi oranlarının, söz konusu “dengesizlik” ve bölgesel ekonomik profillere göre belirlendiğini belirtiyor. Kararnameye göre, en yüksek vergi uygulanacak ülke yüzde 41 ile Suriye oldu. AB’ye yönelik vergi oranı ise geçen Pazar günü varılan anlaşma doğrultusunda yüzde 15 olarak açıklandı. Trump, bir uzlaşı sağlanamazsa AB ürünlerine 1 Ağustos’tan itibaren yüzde 30 gümrük vergisi uygulama tehdidinde bulunuyordu.
Bazı ülkelere yönelik vergi oranları 2 Nisan’a kıyasla düşerken bazılarına uygulanan oranlar ise yükseltildi. Vergi oranı yükseltilen ülkelerin başında İsviçre geldi ve İsviçre’ye yönelik gümrük vergileri yüzde 31’den yüzde 39’a çıkarıldı. Tayvan’a yönelik gümrük vergileri yüzde 20’ye, Tayland’a yönelik vergiler ise yüzde 19’a düşürülürken, Hindistan’a uygulanacak tarifenin yüzde 25 olacağı açıklandı. İsrail’e uygulanacak vergi oranı ise, Türkiye’ye olduğu gibi, yüzde 15 seviyesinde belirlendi.
Brezilya ve Kanada’ya Ayrı Tarife
Listede Brezilya’ya yönelik gümrük vergisi yüzde 10 olarak yer aldı. Ancak Trump yönetiminin “ABD’nin ulusal güvenliği, dış politikası ve ekonomisi açısından tehdit” olarak tanımladığı bu ülke hakkında Çarşamba günü açıklanan yüzde 40’lık oran da hesaba katıldığında Brezilya’dan ithal ürünlere uygulanacak gümrük vergisi yüzde 50’yi buluyor.
Trump, ABD’nin komşusu Kanada için ise ayrı bir kararname imzaladı. Bu kararnameyle Kanada’ya yönelik gümrük vergisi oranı yüzde 25’ten yüzde 35’e çıkarıldı. Yeni oranın 1 Ağustos itibarıyla geçerli olacağı açıklandı. Kanada Başbakanı Mark Carney’in Filistin’i devlet olarak tanıyabileceklerini duyurmasının ardından Trump, bu adımın Kanada ile bir ticaret anlaşmasını zorlaştırdığını söylemişti. Trump, Filistin’i tanıyacağını duyuran müttefiki İngiltere’ye yönelik ise benzer bir tehditte bulunmadı.
